UN LIBRO CADA SEMANA

UN LIBRO CADA SEMANA (SEMANA DO 28 DE SANTIAGO AO 1 DE AGOSTO).

Comprei no rastro de Madrid por tres euros un libro de John Steimbeck, The wayward bus (O autobús extraviado ou perdido), novela que o autor californiano compuxo en 1947, e que eu agora, tras lelo dun tirón, vos recomendo.

John Steinbeck foi Premio Nobel de literatura no 62. Hai películas maxistrais sobre obras súas maxistrais, Ao leste do edén, As uvas da ira, por poñervos un par de exemplos. Retomando as palabras da lapela da edición comprada no rastro, este autor trata  “problemas universais con personaxes do rural californiano e con linguaxe sinxela”. Un clásico.

Un dos problemas universais digamos que é o das relacións humanas, así en xeral, e entre home e muller en particular: Xoán preguntouse por que seguía con ela  (…). Xoán tivo que rir. “Porque saber facer fríxoles  -“fríxoles”, como dicía a miña avoa valdeorresa, quen estivo anos largos en Cuba-, díxose a si mesmo”.

A Steinbeck non lle falta o humor por veces ben amargo, case sempre certeiro:

“Homes non hai moitos en ninguna parte do mundo, como comproba todo o mundo máis tarde ou máis cedo”.

“Eses xoves víanse chamados constantemente pola busca de oportunidades, que os atraía sempre cara ao sur, a Los Ángeles e, como non, a Hollywood, onde andando o tempo acabarán por congregarse todos os adolescentes do planeta”

“Alice poñía en marcha a cafeteira (unha gran efixie prateada, como unha especie de divindade, que nalgún futuro período arqueolóxico podería acabar exposta como obxecto de culto da raza dos barrófilos, que precederon aos atomitas, os  cales, por algunha razón descoñecida, desapareceron da face da Terra)”.

Pero claro que no fondo, Xoán Chicoy –o personaxe principal, un tipo literario de primeira, outro bo froito da mestizaxe, nai irlandesa e pai mexicano-, tiña outra razón para amala, a Alice:

                                   “Ela amábao. Amábao de verdade. El sabíao e iso non se pode deixar de lado así como así. É algo que ten a súa estrutura, a súa arquitectura propia e non se pode abandonar sen ver arrincado un anaco do propio ser. Polo tanto, se queres seguir enteiro, quedas, sen que importe moito que che desguste quedar. Xoán non era home de enganarse moito a si mesmo” [a tradución ao galego é sempre nosa]

                                  

Podedes apreciar comigo que interesante uso do concepto estrutura. E apreciaredes tamén como na dialéctica amar/ser amado, sae vencedor o segundo. A forma activa do verbo amar pode suscitar dúbidas, a chamada pasiva pode sentirse e verse clara coma a auga.

En calquera caso, hai outros subtemas tanto ou máis fascinantes neste libro pouco coñecido pero aconsellable. Malia aprisionar en ocasións nos seus demoledores xuízos aos personaxes, é brillante en xeral na análise da psicoloxía dos mesmos.  E a época queda ben retratada. Pouco máis podemos pedirlle a un libro. Do dominio da técnica narrativa non hai queixa ningunha.

 (Mª Rosario Soto, membro do equipo da Biblioteca do IES 'Eusebio da Guarda')